Αλήθεια, τι ακριβώς είναι το «άσυλο»;
Ένα «κατάλοιπο παρωχημένης εποχής», που δεν στέκει πολιτικά, δεν στέκει λογικά, δεν εξυπηρετεί τίποτε, δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο, που αποτελεί εστία παρανομίας και παράγοντα ανωμαλίας. Όλοι το γνωρίζουν, κι όμως, ουδείς τολμά να.......
.....το αγγίξει – είναι θρησκευτικό «ταμπού», μέτρο υπανάπτυξης της κοινωνίας μας, μέτρο παραλυσίας της δημοκρατίας μας, μέτρο αναπηρίας της πολιτικής μας ελίτ.
* Δεν στέκει πολιτικά, διότι θεσπίστηκε σε εποχές αυταρχισμού, όταν υπήρχε ποινικοποίηση απόψεων μέσα στην κοινωνία. Κι έτσι τα Πανεπιστήμια είχαν ανάγκη ένα χώρο ευρύτερης ανοχής στην έκφραση απόψεων. Σήμερα, που καθένας μπορεί να υποστηρίξει ό,τι θέλει, όπου θέλει, τι νόημα έχει το «άσυλο»;
* Ούτε λογικά στέκει: Δεν περιφρουρεί χώρο ελευθερίας ιδεών από την αστυνόμευση της σκέψης. Δημιουργεί μια νησίδα μέσα στην πόλη, όπου καταλύεται κάθε αστυνόμευση. Κι όπου απουσιάζει η αστυνόμευση δεν ανθεί η Ελευθερία ούτε η Δημοκρατία - ανθεί η παρανομία.
* Το άσυλο είναι πλέον χώρος παρανομίας: Προωθείται η πρέζα, ενδημούν οι βανδαλισμοί, δρουν ελεύθερα συμμορίες εκβιαστών που εισπράττουν «προστασία» για να ΜΗΝ καίνε γειτονικά μαγαζιά, μετά από κάθε πάρτι στους πανεπιστημιακούς περιβόλους. Ρωτήστε τους καταστηματάρχες (όσους έχουν απομείνει) στην Στουρνάρη, στην Πατησίων, στην Πειραιώς…
* Πόσο «ιερό» είναι το άσυλο, όταν αποτελεί χώρο ασυλίας, για ομάδες που βανδαλίζουν τις περιουσίες περιοίκων; Εκατοντάδες καταστηματάρχες – μικροί και μεσαίοι – έχουν δει, όλα αυτά τα χρόνια, τις περιουσίες τους να καταστρέφονται ξανά και ξανά και ξανά. Ποιος θα τους εκπροσωπήσει; Τα δικαιώματά τους ποιος θα τα προστατέψει; Η δημοκρατία μας προφανώς δεν τους «χωράει»…
Τους βανδάλους, που παριστάνουν τα «επαναστατημένα παιδιά», τους σέβονται, συνομιλούν μαζί τους, ενίοτε τους «μαλώνουν» με τρυφερότητα - αλλά ποτέ δεν τους τιμωρούν. Αντίθετα, τα ανυποψίαστα θύματα τους, όσους είδαν τόσες φορές τους κόπους μιας ζωής να καταστρέφονται, ουδείς τους συμπαραστάθηκε, ουδείς τους υποστήριξε, ουδείς τους προστάτεψε. Η δημοκρατία μας «ανταμείβει» όσους φοράνε μάσκες, κρατάνε λοστούς και πετάνε μολότοφ. Αντίθετα, τιμωρεί όσους πασχίζουν με ένα μαγαζί ή ένα περίπτερο να βγάλουν μεροκάματο.
Αυτό είναι το «άσυλο» σήμερα: Σύμβολο ηρωοποίησης του περιθωρίου και συντριβής της μεσαίας τάξης. Το άσυλο συμβολίζει τον εξανδραποδισμό του μεσαίου χώρου της κοινωνίας από την αχαλίνωτη ακρότητα…
* Το άσυλο απειλεί την ίδια την κοινότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης – δεν την προστατεύει. Όταν η Σύγκλητος αναγκάζεται να συνεδριάσει εκτός περιβόλου του Πολυτεχνείου, διότι οι έγκλειστοι αναρχικοί της απαγορεύουν την είσοδο - το άσυλο έχει καταλυθεί. Όταν καίνε έργα Τέχνης, όταν καταστρέφουν τερματικά υπολογιστών με διδακτορικές διατριβές και ερευνητικές προσπάθειες ετών, και συζητάμε ακόμα για «άσυλο», πάει να πει ότι είμαστε ανυπόφορα ανόητοι και αθεράπευτα άρρωστοι ως κοινωνία…
Θέλετε να αναβαθμίσετε τα Πανεπιστήμια και τα Α.Τ.Ε.Ι. , θέλετε να μετακαλέσετε σοβαρούς καθηγητές από τη Διασπορά, θέλετε να προάγετε την έρευνα, θέλετε να κρατήσετε αξιόλογους φοιτητές από την «απορρόφηση εγκεφάλων» στο εξωτερικό, θέλετε να αξιοποιήσετε το μεγαλύτερο κεφάλαιο του τόπου - το πνευματικό - ξέρετε από πού να ξεκινήσετε:
Καταργήστε το άσυλο. Άλλωστε, τέτοιο έκτρωμα δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο…
Εξάλλου υπέρ της κατάργησης του ασύλου τάσσεται η πλειονότητα των πολιτών σύμφωνα με δημοσκόπηση της Public Issue που είχε γίνει πέρυσι για λογαριασμό της "Καθημερινής της Κυριακής" και είναι η πιο πρόσφατη. Το 70% των πολιτών τάσσεται υπέρ της επέμβασης της αστυνομίας εντός των ιδρυμάτων, με το 24% να υποστηρίζει μάλιστα ότι αυτό πρέπει να γίνεται και χωρίς την άδεια των πρυτανικών αρχών. Δύο χρόνια πριν, στο ίδιο ερώτημα, οι πολίτες είχαν ταχθεί κατά της κατάργησης του ασύλου. Παράλληλα, οι πολίτες εμφανίζονται ιδιαίτερα φοβισμένοι από την αύξηση της βίας, νιώθουν ανασφάλεια και είναι απογοητευμένοι από την Αστυνομία. Είναι ενδεικτικό, ότι το 53% των πολιτών απαντά ότι ακόμη και αν η αστυνομία γίνει πιο σκληρή, δε θα είναι και πιο αποτελεσματική. " Ποινικοποιείται η κουκούλα " Αντιπαράθεση για τους κουκουλοφόρους Επίσης, το 59% των πολιτών συμφωνεί με την λεγόμενη ποινικοποίηση της κουκούλας, ενώ διαφωνεί μόλις το 26%. Με την αυστηροποίηση των ποινών σε όσους κρύβουν τα χαρακτηριστικά του προσώπου τους συμφωνεί ακόμη και η πλειονότητα των ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ.Τα περιστατικά ωμής και απρόκλητης βίας που σημειώθηκαν τον τελευταίο καιρό σε βάρος καθηγητών της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μέσα στο χώρο της δουλειάς τους (Γιάννης Παπαδάτος, Γιάννης Πανούσης και όχι μόνο) δείχνουν ότι η κατάσταση με το άσυλο έχει φτάσει στο απροχώρητο.
Η ευγενέστερη κατάκτηση του φοιτητικού κινήματος, στα δύσκολα χρόνια του μετεμφυλιακού διχασμού και της δικτατορίας, έχει εκφυλισθεί σε άλλοθι για τον περιορισμό –αν όχι και την κατάργηση– της ελευθερίας του λόγου, της έρευνας και της διδασκαλίας, εκεί όπου εξ ορισμού θα έπρεπε κατ’ εξοχήν να προστατεύεται. Ταυτόχρονα, το άσυλο «στέγασε» κάθε μορφής παρανομίες και επέτρεψε τον δημόσιο εξευτελισμό δασκάλων, σε βαθμό τόσο απάνθρωπο, που κανένα καθεστώς, κανένα κόμμα, καμιά παράταξη στη νεότερη ιστορία μας δεν είχε ως σήμερα αποτολμήσει. Ακόμη και σε περιόδους μεγάλης πολιτικής έντασης.
Η κατάσταση λοιπόν έχει φθάσει στο ώς εδώ και μη παρέκει. Για να σωθεί ό,τι έχει απομείνει από το ελληνικό πανεπιστήμιο και Α.Τ.Ε.Ι. , δεν αρκούν οι λεκτικές καταδίκες.
Το άσυλο δεν κατοχυρώνεται νομοθετικά πουθενά στον κόσμο. Γιατί, στις μεν δημοκρατίες, η αστυνομία ούτε που διανοείται να επέμβει στα ΑΕΙ και τα Α.Τ.Ε.Ι. χωρίς να κληθεί από τις αρχές. Στις δε δικτατορίες επεμβαίνει ούτως ή άλλως χωρίς να ρωτήσει κανέναν.
Η ρητή νομοθετική κατοχύρωση του ασύλου, με τον νόμο-πλαίσιο του 1982, είχε συμβολικό νόημα. Θεσπίσθηκε για να τιμήσει τους φοιτητικούς αγώνες κατά της δικτατορίας, και όχι γιατί το πανεπιστημιακό άσυλο παραβιάσθηκε ποτέ, μετά την αποκατάσταση της δημοκρατίας.
Για συμβολικούς λοιπόν πρωτίστως λόγους, πρέπει και σήμερα η νομοθετική κατοχύρωση του ασύλου να καταργηθεί. Οχι απλώς επειδή, υπό τις σημερινές συνθήκες, δεν υπηρετεί καμιάν απολύτως σκοπιμότητα. Αλλά γιατί το άσυλο, έτσι όπως έχει καταντήσει, υποθάλπει, περισσότερο από κάθε άλλο παράγοντα, τη βία και την ανομία.
Από εκεί και πέρα, θα ήταν αφελές να πιστέψει κανείς ότι, με την κατάργηση των σχετικών διατάξεων, θα εξαλειφθεί αυτομάτως η βία από τος χώρους της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Οπως συμβαίνει σε όλες τις δημοκρατικές χώρες, η αστυνομία θα διστάσει να επέμβει –στις ακραίες περιπτώσεις που πρέπει δίχως άλλο να επέμβει– αν οι αρχές δεν την καλέσουν. Θα πρέπει, λοιπόν, πάνω απ’ όλα, όλοι όσοι συγκροτούμε την κοινότητα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης (διδάσκοντες προπάντων και φοιτητές) να αναλάβουμε τις ευθύνες μας. Εδώ, ωστόσο, επιβάλλεται να γίνει μια σημαντική διάκριση:
Τους κουκουλοφόρους και τους κάθε είδους οπαδούς της βίας, των ξυλοδαρμών και της τρομοκρατίας, οι διδάσκοντες δεν μπορούνε ασφαλώς να τους σταματήσουνε. Αν η αστυνομία δεν κάνει τη δουλειά της, οι επιδρομές τους στα πανεπιστήμια και στα Α.Τ.Ε.Ι. θα συνεχισθούν, χωρίς κανείς να μπορεί να προβλέψει ως πού μπορεί να φθάσουν.
Απεναντίας, για τη βία που ασκείται με τη μορφή προπηλακισμών, διακοπής μαθημάτων, κατάληψης αιθουσών και ολόκληρων κτιρίων, τη βία δηλαδή που «ανεπαισθήτως» ανεχόμαστε όλοι ως συγχωρητέα τάχα «ελληνική ιδιομορφία» και «αναγκαίο κακό» — θα πρέπει επιτέλους να καταλάβουμε ότι υπεύθυνοι για την αντιμετώπισή της είναι οι διδάσκοντες. Εν ανάγκη και με τη βοήθεια της αστυνομίας.
Προς τούτο,οι διδάσκοντες θα πρέπει από τη μια να ξεπεράσουνε τον καιροσκοπισμό που οδηγεί στη συναλλαγή, ακόμη και με τους οπαδούς αυτής της βίας, για την εκλογή σε αξιώματα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Και, από την άλλη, όσοι τουλάχιστον συμβάλανε, υπό διαφορετικές συνθήκες, στην κατοχύρωση του ασύλου, να εγκαταλείψουνε τους πατριωτισμούς εκείνων των εποχών, οι οποίοι μας έχουν καθηλώσει στην αδράνεια και την ανυποληψία.Στην Ελλάδα το πανεπιστημιακό άσυλο είναι σχεδόν ταυτισμένο με τη νομοθετική ρύθμιση που αποκλείει ή δυσχεραίνει την επέμβαση της αστυνομίας σε πανεπιστημιακούς χώρους.
Στην Ευρώπη και στις Ηνωμένες Πολιτείες έχει διαφορετική έννοια. Εκεί δεν σημαίνει ότι ο πανεπιστημιακός χώρος είναι ένα άβατο για τα όργανα της τάξεως, αλλά ότι διασφαλίζεται η ακαδημαϊκή ελευθερία και η ελεύθερη διακίνηση ιδεών.
Δεν είναι τυχαίο ότι ο διευθυντής του London School of Economics Χάουαρντ Ντέιβις δυσκολεύθηκε να κατανοήσει την ερώτηση που του ετέθη από έλληνα δημοσιογράφο. «Δεν υπάρχει κανένας παρόμοιος νόμος στην Βρετανία. Η αστυνομία μπορεί να μπει στο χώρο του πανεπιστημίου όπως και οπουδήποτε αλλού. Δεν υπάρχει καν συζήτηση ή διαφωνία για αυτό το ζήτημα».
Η τήρηση της έννομης τάξης θεωρείται αυτονόητη. Οι ταραχές που ξέσπασαν στα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα στα τέλη της δεκαετίας του ’60 ήταν η αφορμή να τεθούν σε εφαρμογή αυστηρότεροι κανόνες ασφάλειας.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες δημιουργήθηκαν ειδικές υπηρεσίες ασφαλείας ενώ τα μεγάλα πανεπιστήμια έχουν ακόμη και δικά τους αστυνομικά τμήματα. Τα κρούσματα βίας – με αποκορύφωμα το μακελειό στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια το 2007 –στο οποίο 32 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από επίθεση ενόπλου – συγκλόνισαν την κοινή γνώμη. Η συντριπτική πλειοψηφία των δημόσιων πανεπιστημίων περιφρουρείται πλέον από ένοπλους αστυνομικούς.
Στη Γαλλία αρκεί μια απλή έκκληση της πρυτανείας για να επέμβει η αστυνομία. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα τον Μάρτιο του 2006 όταν η αστυνομία χρησιμοποιώντας δακρυγόνα εισέβαλε στο ιστορικό πανεπιστήμιο της Σορβόννης για να τερματίσει βιαίως την κατάληψη φοιτητών που διαμαρτύρονταν για τις μεταρρυθμίσεις που προωθούσε η κυβέρνηση.
Παρόμοια είναι η κατάσταση στη Γερμανία. Ισχύει ο βασικός κανόνας ότι η αστυνομία έχει δικαίωμα κάθε φορά που αυτή το κρίνει αναγκαίο να αστυνομεύει και να επεμβαίνει στους χώρους του πανεπιστημίου.
Η περιφρούρηση της έννομης τάξης θεωρείται αυτονόητη. Πόσο διασφαλισμένη είναι όμως η ελεύθερη διακίνηση ιδεών και η ακαδημαϊκή ελευθερία με την κατάσταση που επικρατεί σήμερα στην χώρα μας στα πανεπιστήμια και στα Α.Τ.Ε.Ι. με το περιβόητο άσυλο;
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου